Merita më e madhe e Ibn Khaldun qëndron në të menduarit e tij metodologjik revolucionar. Ai hodhi poshtë plotësisht metodologjinë e paraardhësve të tij, gjë që e bëri atë të parën “shkencëtar social […] në kuptimin më të rreptë të atij termi” (Fonseca, 1988). Para Khaldunit, roli i historianëve islamë ishte i kufizuar në transmetimin e njohurive pa modifikuar, redaktuar ose shtuar ndonjë vërejtje në traditë. Ata kurrë nuk e vunë në dyshim vlefshmërinë e tregimeve, por analizuan besueshmërinë e transmetuesit me mjaft kujdes.
Khaldun e hodhi poshtë praktikën, duke deklaruar nevojën për një metodë të re shkencore që lejon mendimtarët të ndajnë informacionin e vërtetë dhe të rremë historik. Por si të arrihet kjo? Sipas tij, ne duhet të “hetojmë organizimin shoqëror njerëzor” që të kemi “një matës të shëndoshë” që na ndihmon të analizojmë shoqërinë në vend që të pranojmë histori absurde të historianëve (Khaldun f. 7-8).
Khaldun thekson se kjo është një shkencë krejtësisht e re, origjinale dhe e pavarur, e cila nuk kishte ekzistuar më parë (Khaldun f. 8).